Hallux rigidus en hallux limitus zijn aandoeningen waarbij het gewricht van de grote teen steeds minder goed beweegt, wat leidt tot pijn en stijfheid tijdens het stappen. Het gaat om het gewricht aan de basis van de grote teen, dat een belangrijke rol speelt bij het afrollen van de voet.
Bij hallux limitus is de beweging beperkt, maar nog wel deels mogelijk. Bij hallux rigidus is het gewricht bijna helemaal verstijfd – de teen buigt dan nauwelijks nog. Beide aandoeningen worden vaak veroorzaakt door slijtage (artrose) van het gewricht.
Wanneer het kraakbeen verdwijnt, wrijven de botten tegen elkaar, wat ontstekingen en pijn veroorzaakt. De druk op de voet verandert, waardoor ook andere klachten kunnen ontstaan, zoals hielspoor of overbelasting van knieën, heupen of rug.
Symptomen van hallux rigidus of hallux limitus
- Pijn of stijfheid in de grote teen, vooral bij het stappen
- Moeite met afrollen van de voet
- Een voelbare knobbel bovenop het grote teengewricht (niet aan de zijkant!)
- Zwelling of irritatie rond het gewricht
- Compensatieklachten in knie, heup of rug door een veranderde loopbeweging
De klachten kunnen geleidelijk verergeren en belemmeren vaak dagelijkse activiteiten zoals wandelen, trappenlopen of sporten.
Oorzaken van hallux rigidus of limitus
De meest voorkomende oorzaak is slijtage (artrose) van het grote teengewricht. Andere mogelijke oorzaken zijn:
- Een eerdere blessure aan het teengewricht
- Langdurige overbelasting of verkeerde afwikkeling van de voet
- Erfelijke aanleg of afwijkende voetstand
- Strakke kuitspieren of beperkte mobiliteit in de enkel
Door de slijtage kan botaanwas ontstaan bovenop het gewricht, wat de beweeglijkheid verder beperkt en tot extra pijn leidt.
Behandeling van hallux rigidus: wat kan een podotherapeut doen?
Een podotherapeut onderzoekt hoe je voeten bewegen en waar de beperking precies zit. De behandeling is gericht op drukverdeling, pijnverlichting en ondersteuning van het looppatroon, zodat je weer comfortabel kunt stappen.
Mogelijke behandelingen zijn:
- Podologische steunzolen op maat om de druk op het gewricht te verlichten
- Schoenadvies, zoals schoenen met een brede neus en een platte of stijve zool
- Afrolzool of schoenen met een afrolbalk om de afwikkeling te ondersteunen
- Oefeningen om omliggende spieren soepel en sterk te houden
- Advies over belasting, werkhouding of sportactiviteiten
Let op: een podotherapeut kan de beweeglijkheid van het gewricht niet herstellen, maar wél helpen om de klachten te verminderen en het bewegen aangenamer te maken. In ernstige gevallen kan een orthopedisch arts een operatie overwegen.
Wanneer hulp inschakelen?
Is de soepelheid van je voet niet meer zoals vroeger? Dan is het een goed moment om een podotherapeut te raadplegen. Met de juiste aanpak voorkom je dat de klachten erger worden – en blijf je vlotter in beweging.